Heuvelrugtuinen in Rhenen
Door: Wil Schulte, november 2023
In 2021 werd de eerste Heuvelrugtuin in Rhenen-stad geopend: het parkje ten westen van de Gedachteniskerk aan de Herenstraat.
De gemeente Rhenen werkte mee aan de totstandkoming van deze tuin. Hier ontstond een plek voor rust en ontspanning met een grote bijdrage aan meer natuurwaarden in het centrum van de stad.
Deze tuin fungeert als ‘voorbeeldtuin’ voor inwoners.
Ruim vóór de opening van bovengenoemde openbare Heuvelrugtuin, sinds 2018, waren donateur Hanneke Baretta en kerngroeplid Wil Schulte (beiden uit Elst) al betrokken bij de opstart van het project bij Natuur en Milieu Utrecht (NMU). Beide dames waren bekend met NMU. Hanneke via IVN Veenendaal/Rhenen en Wil via de WMR. Zij zeiden hun medewerking toe.
Na twee jaar door ontwikkelen aan het project werd de cursus Heuvelrug tuinieren gestart voor belangstellenden aan de oostzijde van de heuvelrug van Maarsbergen tot Rhenen. De eind-excursie vond plaats in Elst, waaraan de cursisten heel enthousiast deelnamen.
(Door de coronamaatregelen ging alles digitaal en was de kennismaking extra levendig).
Op 11 november jl. werd de derde openbare Heuvelrugtuin in Rhenen geopend rondom de Cunerakerk. Het betrof hier specifiek ‘geveltuintjes’. Aan de voorzijde van 16 huizen werden tegels gewipt en nieuwe -biologische- tuingrond ingebracht. Daarin pootten de bewoners een assortiment bij IVN uitgezochte inheemse planten. Door deze actie werd er 20 m2 heuvelrugtuin toegevoegd. De volgende stap wordt het hele kerkplein; 1500m2 uitbreiding van het project. jouwheuvelrugtuin.nl
Algemene doelstelling:
Een particuliere heuvelrugtuin is een aanvulling aan het Nationale Park Heuvelrug. Komen er veel particuliere tuinen bij, dan wordt de oppervlakte van de totale Heuvelrug flink groter. Dat verstevigt ook de biodiversiteit. Een Heuvelrugtuin bestaat voor minstens 60 procent uit groen en er wordt gifvrij getuinierd. Ook biedt zo’n tuin beschutting aan vogels en insecten en je vindt er planten die passen in de omgeving van het Nationaal Park. Afvoer van (regen)water krijgt extra belangstelling, als ook beschutting voor egels, vleermuis, vogels etc. Aanleg van een takkenril als extra beschutting is ook te vinden op de site.
Je kan kiezen voor 2 soorten inrichting van jouw tuin:
1) Bostuin met zandgrond of 2) Vallei-tuin op kleigrond, met of zonder vijver.
Kom gerust kijken; Wil Schulte, wil@stichtingwmr.nl
Het project Heuvelrugtuinen
Door: Ellen Appeldoorn, mei 2021
Het project Heuvelrugtuinen is een samenwerking tussen het Nationaal
Park Utrechtse Heuvelrug, de Natuur en Milieufederatie Utrecht en het Instituut voor Natuureducatie (IVN). Samen met bewoners, gemeenten en bedrijven is het doel om zoveel mogelijk Heuvelrugtuinen aan te leggen, om de Heuvelrug groener te maken.
Op 27 mei jl was er een Zoom-bijeenkomst van lokale groepen uit Baarn, Zeist, Driebergen, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal en Rhenen.
In sommige gemeenten zijn meerdere lokale groepen actief, voor Rhenen was de Stichting WMR (op deze avond) de enige groep.
Doel van de bijeenkomst was om te verkennen hoe het project bij lokale activiteiten aansluit en welke rol lokale groepen kunnen en willen spelen bij de uitvoering van de Heuvelrugtuinen. Wat zijn de doelen en ambities van het project?
Om bij het begin te beginnen: wat was eigenlijk de aanleiding van het project Heuvelrugtuinen? Bewoners van de Heuvelrug zijn zich niet altijd bewust van de bijzondere plek waar ze wonen en hoe ze daar zelf aan kunnen bijdragen. Door hun eigen tuin, park of wijk te vergroenen. Die vergroening is belangrijk en draagt bij aan:
* Betrokkenheid bij natuur en Nat. Park Utrechtse Heuvelrug
* Natuur en biodiversiteit: natuurlijke inrichting, gifvrij, in harmonie met het Nat. Park, goed voor insecten en andere dieren
* Klimaatadoptatie: minder verstening, minder wateroverlast, hitte, droogte
* Schoon drinkwater door minder gebruik gif
* Sociale cohesie in de buurt en draagvlak voor vrijwilligersgroepen
Voor de lokale groepen, en de gemeenten, is er een checklist en een plantenlijst. Hierin wordt toegelicht wat er verstaan wordt onder een Heuvelrugtuin en hoe deze in te richten met welke planten en struiken.
Tijdens de bijeenkomst werden kansen verkend voor voorbeeldtuinen in de deelnemende gemeenten. Zoek met lokale groepen gezamenlijk naar geschikte locaties. Er werden veel concrete locaties of acties aangedragen door de deelnemers: gemeenschappelijke voorbeeldtuinen bij nieuwbouwprojecten of reeds bestaande (versteende) wijken, saaie gemeenschappelijke grond, plantsoentjes, schooltuinen, bedrijven kunnen een deel van hun terrein omtoveren tot Heuvelrugtuin, opzetten van een dorpsmoestuin, bij tuincentra een kleine voorbeeldtuin aanleggen en in particuliere tuinen maar misschien ook op een balkon etc etc.
De lokale groepen willen het project Heuvelrugtuinen bij zoveel mogelijk mensen onder de aandacht brengen. De WMR doet dat o.a.. via deze NieuwsExpress. We hopen dat veel mensen enthousiast worden om hun eigen tuin, straat, wijk, plantsoen of braakliggend terrein te vergroenen. U hoeft niet perse groene vingers te hebben om een bijdrage te leveren.
Voor meer informatie kijk op www.jouwheuvelrugtuin.nl. Voor vragen of reacties klik op Ellen@stichtingwmr.nl.